Cilt: 5 Sayı: 1, 28.04.2022

Yıl: 2022

Sağlık bilim ve teknolojileri alanındaki araştırma ve çalışmaları yayınlamak suretiyle bilime katkı sağlamaktır

Biyoteknoloji, aşı, halk sağlığı ve kronik hastalıklar, kanser, sağlık hizmetlerinde kalite ve akreditasyon, sağlık politikaları, sağlık veri araştırmaları ve yapay zekâ uygulamaları, anne, çocuk ve ergen sağlığı, geleneksel ve tamamlayıcı tıp başta olmak üzere sağlık bilimleri alanlarında, Ar-Ge, tasarım, üretim, analiz, sentez, kontrol ve test aşamaları da dahil olmak üzere özgün, yenilikçi; retrospektif, prospektif veya deneysel araştırma, derleme, olgu sunumu, editoryal yorum / tartışma, editöre mektup, tıbbi kitap değerlendirmeleri yayımlayan bilimsel, uluslararası hakemli bir dergidir.

YAZIM KILAVUZU

Çalışmalar Türkçe veya İngilizce dillerinden birinde yazılmış, aşağıda belirtilen yazı çeşitlerinden birine uygun ve belirtilen yapıda hazırlanmış olmalıdır.
a) Orijinal Araştırma: Özgün araştırmaları ve sonuçlarını sunan, bilimsel formatta yazılmış, prospektif, retrospektif ve her türlü deneysel çalışmaları içerir. Yazı yapısı aşağıdaki bölümleri içermelidir.
• Öz (Türkçe İngilizce Özet dahil100-250 kelime arasında olmalı)
• Anahtar Kelimeler
• Giriş
• Gereç ve Yöntemler
• Bulgular
• Tartışma
• Sonuç
• Teşekkür
• Kaynaklar
b) Derleme: Belli bir konuda son literatür ağırlıklı olarak yapılmış bilimsel çalışmaların kapsamlı derlemesi.
Yazı yapısı aşağıdaki bölümleri içermelidir.
• Öz (Türkçe İngilizce Özet dahil100-250 kelime arasında olmalı)
• Konu ile ilgili başlıklar
• Kaynaklar
c) Olgu Sunumu: Nadir görülen, tanı ve tedavide farklılık gösteren makalelerdir. Yeterli sayıda fotoğraflarla ve şemalarla desteklenmiş olmalıdır.
Yazı yapısı aşağıdaki bölümleri içermelidir.
• Öz (Türkçe İngilizce Özet dahil100-250 kelime arasında olmalı)
• Giriş
• Olgu Sunumu
• Tartışma
• Kaynaklar
d) Editöryel Yorum/Tartışma: Yayımlanan orijinal araştırma makalelerinin, araştırmanın yazarları dışında konunun uzmanı tarafından değerlendirilmesidir. İlgili makalenin sonunda yayımlanmalıdır.
e) Editöre Mektup: Son bir yıl içinde dergide yayımlanan makaleler ile ilgili okuyucuların değişik görüş, tecrübe ve sorularını içeren en fazla 500 kelimeden oluşan yazılardır. Yazı yapısı aşağıdaki bölümleri içermelidir.
• Başlık ve öz bölümleri yoktur.
Kaynak sayısı 5 ile sınırlıdır.
Sayı ve tarih verilerek hangi makaleye ithaf olunduğu belirtilmeli ve sonunda yazarın ismi, kurumu ve adresi bulunmalıdır. Mektuba cevap, editör veya makalenin yazar(lar)ı tarafından, yine dergide yayımlanarak verilir.



YAZIM KURALLARI
Dergiye yayımlanması için gönderilen makaleler aşağıdaki biçimsel esaslara uygun olarak hazırlanmalıdır.
1.Yazının Hazırlanması:
Yazılar Microsoft Word ® belgesi olarak, öz ve abstract kısmında 1, ana metinde 1,5 satır aralıklı, 10 punto ve iki yana hizalanmış şekilde, "Times New Roman" karakteri kullanılarak yazılmalıdır. Açıklamalar ve dipnotlar için 10 punto; tablo ve şekillerde ise 10 ile 12 punto arası kullanılabilir.
Sayfanın sağ, sol, alt ve üst kenarlarında 2,5 cm boşluk bırakılmalıdır ve sayfa numaraları her sayfanın sağ alt köşesine yerleştirilmelidir.
Paragraflar arasında satır boşluğu bırakılmamalı, her paragraf 1.25 cm girinti ile başlamalıdır.
Kelime sayısı metin için (özet/abstract, şekil ve tablolar, kaynakça kısımları haricinde) araştırma makalelerinde 5000, derlemelerde 3000, olgu sunumlarında 2000 kelimeyi geçmemelidir.
Kısaltmalar kelimenin ilk geçtiği yerde parantez içinde verilmeli ve tüm metin boyunca o kısaltma kullanılmalıdır. Uluslararası kullanılan kısaltmalar için “Bilimsel Yazım Kuralları” (Scientific style and format: the CBE manual for authors, editors, and publishers) kaynağına başvurulabilir.
Şekil, resim, tablo ve grafiklerin metin içinde geçtiği yerler ilgili cümlenin sonunda belirtilmelidir. Şekil, resim, tablo ve grafiklerin açıklamaları makale sonuna eklenmelidir.
Resimler/fotoğraflar renkli, ayrıntıları görülecek derecede kontrast ve net olmalıdır. Net baskı elde edilebilmesi için şekil, resim/fotoğraflar ayrı birer tif, .png, .jpg veya .gif dosyası olarak (piksel boyutu yaklaşık 500x400, 8 cm eninde ve 300 dpi çözünürlükte taranarak) dergiye ayrıca iletilmelidir.
Kullanılan kısaltmalar şekil, resim, tablo ve grafiklerin altındaki açıklamada belirtilmelidir.
Daha önce basılmış şekil, resim, tablo ve grafik kullanılmış ise yazılı izin alınmalıdır ve bu izin açıklama olarak şekil, resim, tablo ve grafik açıklamasında belirtilmelidir.
Tablo başlıkları tablo üstünde, şekil ve grafik başlıkları şekil ve grafiğin altında, ilk harfleri büyük olacak şekilde yazılmalıdır (Tablo 1. ve Şekil 1.).
2. Öz (Abstract):
Her makaleyle beraber 250 kelimeyi geçmeyen Türkçe ve İngilizce bilgilendirici bir özet olmalıdır. Araştırma. derleme makalenin özeti, makalenin ana noktalarını kısaca yansıtmalıdır.
3. Anahtar Kelimeler:
Anahtar kelimeler en az 3 en fazla 5 adet olacak şekilde, Türkçe ve İngilizce yazılmalıdır.
Kelimeler birbirlerinden noktalı virgül (;) ile ayrılmalıdır.
İngilizce anahtar kelimeler “Medical Subject Headings (MESH)”e uygun olarak verilmelidir.
Türkçe anahtar kelimeler Türkiye Bilim Terimleri (TBT)’ne uygun olarak verilmelidir (http://www.bilimterimleri.com).
4. Giriş:
Bu bölümde, makaleye konu olan güncel bilgiler verilmelidir. Çalışma konusunu oluşturan iddialar geçmişte yapılan çalışmalar göz önüne alınarak oluşturulmalı, hedeflenen soruya net bir açıklama getirmelidir
5. Yöntem:
Bu bölümde, araştırmanın evreni ve örneklemi, veri toplama araç ve yöntemleri ile istatistiksel analizler ayrıntılı bir biçimde verilmelidir.
6. Bulgular:
Bu bölümde, araştırma bulguları, tablolar, şekiller ve grafikler yer almalıdır. Bulgular yorumsuz olarak açıklanmalıdır. Bir tabloda ya da figürde verilmiş olan veriler bir başka tablo ya da figürde tekrarlanmamalıdır.
7. Tartışma:
Giriş ve bulgular bölümündeki anlatımlar bu bölümde tekrarlanmamalıdır. Elde edilen sonuçlar ilgili, güncel literatür ile tartışılmalıdır.
8. Sonuç ve Öneriler:
Çalışma sonucunda elde edilen sonuçlar ve bununla ilgili öneriler verilmelidir.
9. Sınırlılıklar:
Varsa çalışma sınırlılıkları belirtilmelidir.
10. Teşekkür:
Makalelerde, eğer çıkar çatışması/çakışması, finansal destek, bağış ve diğer bütün editöryel (İngilizce/Türkçe değerlendirme) ve/veya teknik yardım varsa, metnin sonunda belirtilmelidir.
11. Kaynaklar:
Dergimize gönderilen yazılar, referans sistemi, dipnot gösterme biçimi ve kaynakça düzenlenmesinde American Psychological Association (APA) stili 6. versiyonuna göre hazırlanmalıdır.
Kaynakça bölümü yeni bir sayfadan başlayacak şekilde oluşturulmalıdır.
Metin içi kaynak göstermede olduğu gibi, kaynakçada verilmiş olan her kaynak metnin içinde de verilmiş olmalıdır.
Kaynakça bölümünde metin satır aralığı 1, punto 11 ve 1,25 cm değerinde asılı formatta olmalıdır.
Kaynakçada, kaynaklar alfabetik sırayla verilir. Yazarları olan kaynaklarda, soyadları aynı ise isimlerin baş harfleri dikkate alınır. Aynı yazar tarafından yazılmış kaynaklar da ise tarih olarak erken yayınlanmış olan önce verilir.
Ancak, aynı yazarın aynı tarihli iki çalışması da var ise tarihin sonuna küçük harflerle sıralama yapılır.
-Shaw, C.D. (2004a). Sağlık tesisleri .....
-Shaw, C.D. (2004b). Akreditasyon sürecinde...

11.1. Metin İçi Kaynak Gösterme:


Tek yazarlı çalışmalar: Tarih bir kez verildiği zaman aynı paragrafta ikinci kez yazılmaz.
- Liderlik kavramı, belli koşullar altında önceden belirlenmiş olan ............. (Koçel, 2015),
- Koçel (2015) liderlik kavramını ............. Koçel’in çalışmasında…

İki yazarlı çalışmalar: İki yazarlı bir çalışmayı kaynak gösterirken her zaman her iki yazarın da ismi verilir.
-Süreç hastanelerin resmi kaydı ile başlar ..... (Daucourt ve Michel, 2003)
-Fortes ve Baptista (2011) yaptıkları bir çalışmada...

Üç, dört ve beş yazarlı çalışmalar: Bu tür çalışmalara metin içinde ilk kez atıf yapıldığında tüm yazarların soyadları olacak şekilde sıralanmalıdır. Daha sonra aynı çalışma yine kaynak gösterildiğinde ise ilk yazarın soyadı ve sonuna “ve diğerleri”, parantez içinde kullanımda “ve diğ.”, İngilizce yazılmış kısımlarda (İngilizce özet) ise “ve diğerleri” yerine “et. al.” yazılır.
-Greenfield, Pawsey ve Braithwaite (2011) araştırmalarında (ilk kez atıf yapıldığında)
-Araştırma sonuçlarına göre….( Greenfield, Pawsey ve Braithwaite, 2011) (ilk kez atıf yapıldığında ve kaynak parantez içerisinde verildiğinde)
-Greenfield ve diğerleri (2011) bulgularında…(ikinci kez atıf yapıldığında)

Altı ve daha fazla yazarı olan çalışmalar: Altı ya da daha fazla yazarı olan bir çalışma kaynak olarak gösteriliyorsa sadece ilk yazarın soyadı verilir ve sonuna “ve diğerleri” ya da parantez içinde kullanımda “ve diğ.” eklenir. İngilizce yazılmış kısımlarda (İngilizce özet) ise “ve diğerleri” yerine “et. al.” yazılır.
- Koçyiğit, Kaya, Çetin, Kurban, Erbaş, Ergin, Ağladıoğlu, Herek, Karabulut (2014) şeklindeki kaynak aşağıdaki gibi gösterilir:
-Koçyiğit ve diğerleri (2014) tedavide kullanılan yüksek doz iyonizan radyasyonun ….

Aynı ad-soyadlı yazarların çalışmaları: Eğer birbirine karışabilecek şekilde aynı soyad sırasıyla ile başlayan ve aynı tarihli iki çalışma varsa, birbirinden ayırt edilmesi için yazarların soyadı da verildikten sonra sonuna “ve diğerleri” ya da parantez içinde kullanımda “ve diğ.” eklenir.

-Kısacık, Abaoğlu, Yürük, Çınar, Bülbün ve Akyol (2015) ve Kısacık, Abaoğlu, Yürük, Kızıl, Türkyılmaz ve Aydınlı (2015)’nın çalışmaları gibi, aynı yazarla başlayan yazar gruplarının çalışmaları aynı metinde kaynak gösterilecekse:
-Kısacık, Abaoğlu, Bülbün ve diğerleri (1996) ve Kısacık, Abaoğlu, Kızıl ve diğerleri (1996) şeklinde verilir.

Aynı soyadlı iki yazarın çalışmaları: Bu durumda yazarların adlarının baş harfleri soyadları ile birlikte verilir.
-C. Şahin (2013) ve M. Şahin (2013) araştırmalarında ………………

Aynı yazarın aynı tarihli birden fazla çalışması: Aynı yazarın aynı tarihli birden fazla çalışması var ise tarihin sonuna küçük harflerle sıralama yapılır. Sıralamada yazarın çalışmasının alfabetik sıralamasına göre harfler verilir.
-Shaw (2004a), Shaw (2004b)




Bir kurum ya da enstitü, yazarı belli olmayan bir kitap: Metin içinde ilk kez kaynak gösterildiğinde kısaltmalar doğrudan kullanılmaz, açılımı ile birlikte verilir.
-(Sağlık Bakanlığı [SB], 2015)
İkinci kez aynı metin içinde kaynak gösterildiğinde kısaltması verilebilir. Eğer kaynak bir kitapsa ve kitabın yazarı belli değilse sadece adı ve basım yılı kaynak olarak verilir.
-(SB, 1999) :




Metin içerisinde ikinci bir kaynaktan alıntı: Kaynakçada gösterirken ise yalnızca aktaran kaynakça listesinde verilir.
Aydın (2007) (akt. Kırılmaz, 2013) çalışmasında...
Kıırlmaz (2013). Sosyal beceri.....



11.2. Metin Sonu Kaynaklar:

Süreli Yayınlar: Süreli yayınlar kaynakçada şu şekilde belirtilir: Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Makalenin adı. Süreli Yayının Adı, cilt (süreli yayının sayısı), sayfa aralığı, ISSNveya eISSN numaası, doi numarası.

Zhang, L., Wang, F., Cheng Y., Zhang, P., & Liang, Y. (2016). Work characteristics and psychological symptoms among GPs and community nurses: a preliminary investigation in China, International Journal for Quality in Health Care, 28(6), 709-714.




Eğer bir makalede altıdan fazla yazar varsa, altıncı yazardan sonra “ve diğerleri” eki konur ve kalan yazarların ismi yazılmaz.


Aykan, A. Ç., Gül, İ., Gökdeniz, T., Kalaycıoğlu, E., Turhan, T., Dursun, İ., ve diğerleri. (2015). Carotid artery stenting in symptomatic high risk patients: a single center experience. Koşuyolu Kalp Dergisi, 17(2), 91-94.

Çevrimiçi yayımlanmış bir makale: Basımı beklenen makaleler için bir Digital Object Identifier (DOI) numarası atanmışsa DOI numarası sonuna eklenir:

Örnekler:
Şen, M., Ceylan, A., Kurt, M., Palancı, Y., & Adın, C . (2017). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Dicle Tıp Dergisi, 44 (1), 1-12. DOI: 10.5798/dicletip.298567

Makale bir veri tabanından da elde edilmiş olsa, DOI numarası yok ise derginin ana sayfasının adresi bulunarak dergi adresi verilir, veri tabanının adının verilmesine gerek yoktur. Dergi ISSN veye eISSN numarası verilir.


Kitap: Kaynakçada kitapların yazımı şu şekildedir:

Kitap ISBN numarası kaynaklarda gösterilir.


Basılı kitap:
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı. (Baskı sayısı). Basım Yeri: Yayınevi.

Ateş, H., Kırılmaz, H., & Aydın, S. (2007). Sağlık sektöründe performans yönetimi Türkiye örneği. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

Koçel, T. (2015). İşletme Yöneticiliği. (16. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.

Basılı editörlü kitap:
Editörün Soyadı, Editörün adının baş harfi. (Ed.). (Yıl). Kitabın adı. (Baskı sayısı). Basım Yeri: Yayınevi.

Sur, H. , & Palteki, T. (Ed.). (2013). Hastane yönetimi. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi.


Editörlü kitaptan bir bölüm:
Pektekin Ç. (1991). Kişilerarası ilişkilerde iletişim. İçinde Geylan R.(Ed). Hemşirelikte Kişilerarası İlişkiler (86-99). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Editörlü bir kitaptan bölüme atıf yaparken bölümün yazarına atıf yapılır. Yukarıdaki örnek kaynak, metin içerisinde [Pektekin, (1991) ….] şeklinde verilir.

Çeviri Kitap:
Graban, M. (2011). Yalın hastane. (Çev. Şengözer, P.). İstanbul: Optimist.

Editörlü Bir Kitabın Çevirisi:
Spitzer, M., & Maher, B. A. (Ed. ). (1998). Felsefe ve psikopatoloji. (Çev: Karaçam, Ö.). İstanbul: Gendaş Yayıncılık.
Çeviri kitaplar için metin içerisinde kaynak verilirken asıl yazarın ismi ve orijinal çalışmanın ve çevirisinin tarihleri birlikte verilir: Damasio, (1994/1999).

Yazarsız Kitap:
Merriam-Webster’s collegiate dictionary (10. Baskı.) (1993). Springfield, MA: MerriamWebster.

İnternetten elde edilmiş online kopya:
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı. http://www.xxxxxx adresinden elde edildi.

İnternetten ulaşılmış online kitap, DOI numarası atanmış:
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı. doi:xxxxxx

Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri

Yüksek Lisans ve doktora tezlerinin kaynakçada yazım biçimi şu şekildedir:
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Başlık. (Yayımlanmamış yüksek lisans/doktora tezi). Üniversitenin adı, Yeri.

Özkara,Y. (2006). Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Hasta Memnuniyetinin Sağlık Ekonomisindeki Yeri ve Önemi: Bir Uygulama. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Akdeniz Üniversitesi, Antalya.

Bir Veri Tabanı Aracılığıyla Elde Edilmiş Yüksek Lisans/Doktora Tezleri
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Başlık. (Yayımlanmamış yüksek lisans/Doktora tezi). Xxxx veri tabanından elde edildi. (Tez no XXXX)

Dalgıç, A. (2013). Hizmet sektöründe hizmet kalitesinin ölçümü ve hizmet kalitesini etkileyen faktörler Antalya’da hizmet kalitesi ölçümüne yönelik bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no: 353827)

Bildiriler:
Sözel veya Poster Bildiri:
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl, Ay). Sözel veya poster bildirinin başlığı. poster ya da sözel bildiri, Organizasyonun adı, Yeri.

Dost, S.K., Kaya, H. (2015, Nisan). Yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşirelerin taburculuk planlamasina ilişkin algılarının ölçeğinin güvenirlik ve geçerliği. Sözel bildiri, VII. Ulusal Hemşirelik Eğitim Kongresi, İstanbul.

Ham veri:
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). [Verinin tanımı]. Yayımlanmamış ham veri.

Bordi, F. Ve LeDoux, J. E. (1993). [Auditory response latencies in rat auditory cortex]. Yayımlanmamış ham veri.


Kişisel iletişim:
Kişisel mektuplar, görüşmeler, e-posta gibi kaynaklarla elde edilen bilgilerdir. Yalnızca metin içerisinde kaynak gösterilir, kaynakça listesine eklenmez. Kaynak verirken tarih mümkün kesin verilmeye çalışılır.

-H. Aydın (kişisel iletişim, 18 Nisan, 2014).
-(M.A. Arslan, kişisel iletişim, 28 Eylül, 2015).

Resmi bir kurum tarafından yayınlanmış belgeler:
Belge:
-Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu (2017). İlave ücret alınmaması hakkında genel yazı. http://www.tkhk.gov.tr/DB/14/8690_ilave-ucret-alinmama adresinden elde edildi.

Kanun, vb. kaynak gösterilirken:
Yasa Adı. (Yılı). Yayın Adı, Sayı, Gün Ay Yıl.

-Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (2014). T. C. Resmi Gazete, 29187, 26 Kasım 2014.

İnternetten alınan bilgiler:
İnternet blogları, forumlar, mail listeleri gibi farklı türlerdeki internet kaynaklarının biçimleri için APA kısım 7.11’e bakınız.

Yazarın soyadı, Yazarın adının başharfi. (Yıl, Ay). Belgenin Başlığı. http://www.xxxx adresinden elde edildi. Erişim tarihi: (Gün/Ay/Yıl)

Yılmaz, A. (2012) Eğitimde yeni gelişmeler. http://www.egitim.org.tr/makale.html adresinden elde edildi.

Burada açıklanan APA yayın kuralları ile ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için APA Yayın Kılavuzu’na bakınız: American Psychological Association (2010). Publication manual of the American Psychological Association (6. baskı). Washington, DC: Author.

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı’nın süreli bilimsel yayın organı olan dergi; Nisan, Ağustos ve Aralık ayları olmak üzere yılda üç kez Türkçe ve İngilizce dillerinde yayımlanmaktadır. Dergimiz elektronik ortamda yayınlanan ve açık erişimli bir dergidir. Tüm yazılar herhangi bir ücret talep edilmeksizin kullanıcıların erişimine açıktır. Öndeğerlendirmeyi geçen aday yayınlar ile ilgili 'kabul yada red' kararı hakkında 30 iş günü içinde bildirim yapılmaktadır.


Bilimsel ve Etik Sorumluluk
TÜSEB DERGİSİ yayımladığı makalelerin, konu ile ilgili en yüksek etik ve bilimsel standartlarda olması ve ticari kaygı olmaması şartını gözetir.
Dergimize gönderilen çalışmalarda tüm yazarların akademik-bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır. Dergi ile iletişim görevini yapan yazar, tüm yazarlar adına yazının son halinin sorumluluğunu taşır. 
Yazar/Yazarlar tarafından “İnsan” öğesinin içinde bulunduğu tüm çalışmalarda Helsinki Deklerasyonu Prensipleri’ne (Declaration of Helsinki) uyulduğu ve “Hayvan” öğesi kullanılan çalışmalarda ise Guide for the Care and Use of Laboratory Animals prensipleri doğrultusunda hayvan haklarının korunduğu belirtilmelidir. Olgu sunumlarında hastanın kimliğinin ortaya çıkmasına bakılmaksızın hastalardan “Bilgilendirilmiş Onam” (informed consent) alınmalıdır.
Eğer makalede direkt-indirekt ticari bağlantı veya çalışma için maddi destek veren kurum mevcut ise yazarlar; kullanılan ticari ürün, ilaç, firma vb. ile ticari hiçbir ilişkisinin olmadığını ve varsa nasıl bir ilişkisinin olduğunu (konsültan, diğer anlaşmalar), editöre sunum sayfasında belirtmelidir.
Makalede “Etik Kurul Onayı” alınması gerekli ise; yazarlar etik kurul izni-onayı aldıklarını beyan etmelidir.

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Dergisi’nin Editörler Kurulu’nun Sorumlulukları
• TÜSEB Dergisi’ne başvurusu yapılan her makaleden, hatta yayımlanmasından sonraki tüm süreçlerinden Derginin Editörler Kurulu sorumludur. Bu sorumluluk, dergiyle ilgili konularda verilen kararlarda yalnızca kamu yararını düşünerek; kişisel kazancı düşünmeden, bağımsız olarak karar vermeyi gerektirir. Yayıncı ve Editörler Kurulu arasındaki ilişki bağımsızlık ilkesine dayanır. Editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsızdır.
• TÜSEB DERGİSİ Editörler Kurulu, yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar.
• TÜSEB DERGİSİ Editörler Kurulu, Dergide yayınlanmış makale yazarlarının telif hakkını korur.
• TÜSEB DERGİSİ Editörler Kurulu, makale ve dergi yayım sürecinde fikri mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan davranışlar, intihal, yollama (atıf) çeteciliği ile ilgili önlemleri almada sorumludur.
• TÜSEB DERGİSİ Editörler Kurulu, hakemleri, yazar(lar)ı güdüleyici politikalar belirler.
• TÜSEB DERGİSİ Editörler Kurulu, her makalenin kayıtlarını, dergiyle ilgili yazışmaları elektronik ya da basılı olarak saklar.

Editör, Editör Yardımcıları ve Alan Editörlerinin Etik Sorumlulukları

• Editörler, hakemlerin, yazar(lar)ın, araştırmacı, uygulayıcı ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamaya gerektiğinde dönüt vermeye, yayın sürecinde düzeltme, açıklama gerektiren konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya çaba gösterirler.
• Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel yazıma, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterirler.
• Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerli ve güvenilirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamını göz önünde tutarlar.
• Editörler, başvurusu yapılan makalelerin önemli sorunu olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına alır, olumlu hakem önerilerini göz önünde bulundurur, ciddi sorun olmadıkça önceki editör(ler)ce verilen kararları değiştirmezler.
• Editörler, derginin yayın politikaları arasında bulunan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar, her makalenin yansız ve süresi içinde değerlendirilmesini sağlarlar.
• Editörler, makaleleri alan editörleri ve hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını desteklerler.
• Editörler, makalenin yansız değerlendirilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar çatışması-çıkar birliği olup olmamasını göz önüne alırlar.
• Editörler, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olurlar.
• Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellerler.
• Editörler, dergi yayın süreçlerini yayın politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlar, süreçte görev alanları yayın politikaları konusundaki gelişmelerden bilgilendirir, gerektiğinde eğitim programı hazırlarlar.
• Editörler, yayın sürecinde görev alanlar herkesle etkili bir iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantılar düzenlerler.
• Editörler, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlarlar; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korurlar.
• Editörler; makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen gösterirler, makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemserler, makalenin katılımcılarına ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalarda izinleri olmadığında makaleyi reddederler.
• Editörler; görevi kötüye kullanmaya karşı önlem alırlar. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşır.
• Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlarlar.
• Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunurlar. Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik denetimini yaparlar.
• Editörler, Dergide yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alırlar, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanırlar.
• Editörler olumsuz sonuçları içeren çalışmaları da göz önünde bulundururlar.
• Editörler, Dergiye iletilen yakınmaları inceler ve gerekli açıklamaları yaparlar.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları
TÜSEB DERGİSİ makale değerlendirme sürecinde yazar(lar)ın hakemleri, hakemlerin yazarları tanımadıkları iki yönlü kör hakemlik ilkesi uygulanır; hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz, makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazar(lar)a iletilir. TÜSEB Dergisi’ne başvurusu yapılan makaleleri değerlendirecek hakemler şu etik sorumlulukları taşımalıdır:
• Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra yok etmeli, ancak yayınlandıktan sonra kullanmalıdırlar. Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari kaygılar, değerlendirmenin yansızlığını bozmamalıdır.
• Hakemler, çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.
• Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
• Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.

Yazarların Etik Sorumlulukları
TÜSEB Dergisi’ne makale başvurusu yapan yazar(lar)ın etik sorumlulukları:
• Yazar(lar), başka yerde yayımladıkları ya da yayımlanmak üzere gönderdikleri bir makalesini, aynı anda birden fazla makalesini TÜSEB Dergisi'ne göndermemelidir.
• Yazar(lar), TÜSEB DERGİSİ’ne özgün makale göndermelidir.
• Yazar(lar), makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru biçimde yollama (atıf) yapmalıdır.
• Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı, yazar olarak yazılmamalı, yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme önerilmemelidir.
• Yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere bildirmelidir.
• Değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda gereken bilgileri Editörlere sunmalıdırlar.
• Yazar(lar), makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım haklarına, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını belgelemelidirler.
• Yazar(lar), değerlendirme ve erken görünüm aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makalesiyle ilgili hatayı fark ettiklerinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmesi gerekir.
• Yazar(lar), etik kurul kararı gerektiren deney, anket, ölçek, görüşme, gözlem, odak grup çalışması gibi nicel ya da nitel yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı aldığını; etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı aday makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtmeli, etik kurul kararını gösteren belgeyi makalenin başvurusuyla birlikte sisteme yüklemelidir. Ayrıca olgu sunumlarında aydınlatılmış olur/onam formunun alındığına ilişkin bilgiye makalede yer vermelidir.
• Yazar(lar), veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır. Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir. Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir.
• Yazar(lar)dan derleme makaleler için etik kurul onayı istenmez. Bununla birlikte etik kurul kararı gerektirmeyen makalelerde de etik kurul kararının gerekmediği, makalenin yöntem bölümünde belirtilmelidir.

Etik İlkelere Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi

TÜSEB Dergisi’nde makaleler basılmadan önce intihal incelemesi yapılmaktadır. İnceleme sonrası makaleler gerekli görülürse gözden geçirilmesi ya da düzeltilmesi için yazarlara geri gönderilir, intihal ya da etik dışı davranışlar tespit edilirse yayımlanması reddedilir.
TÜSEB Dergisi’nde editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecinde, yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda mail yolu ile Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı’na bildirilmesi gerekir.

Dergide yayınlanan tüm makaleler açık erişimdir ve çevrimiçi olarak ücretsiz olarak kullanılabilir. Halihazırda Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Dergisi yazarlardan yayın ücreti almamaktadır.